مشخصات مواد اولیه کمپوست سازی

      - کلش:

کلش به عنوان ماده اولیه و مهمترین منبع کربن جهت پرورش قارچ دکمه ای می باشد. که در طی مراحل کمپوست سازی تجزیه شده و قابل استفاده جهت تغذیه قارچ خواهد بود.

بهتر است کلش ازمزارع کشت آبی تهیه شود زیرا درصد کربن بالاتری نسبت به کلش دیم خواهد داشت. در ضمن کلش های آبی سفت و سخت بوده و کلش های دیم شکننده تر می باشد و در حین آبگیری حالت خمیری پیدا می کنند.

کلش تازه براق بوده و نسبت به کلش های سالهای قبل برتری دارد. اندازه قطعات کلش در حدود30 سانتی نتر می باشد که باید عاری از هر گونه علف های هرز و خاک باشد.

کلش ، حاوی هیدرو کربن های کود مرغی  مختلف است (هیدرو کربن های آن متشکل از سلولز می باشد که مجموعه ای پیچیده از کربن هاست)ازت موجود در کلش نیز بسته به نوع کشت آن (آبی یا دیم) از 3/0 تا 4/0 درصد متغیر است. در ضمن کلش خوب باید 10 درصد رطوبت داشته باشد.

-  کود مرغی:

کود مرغی منبع مناسبی برای  تامین ازت و سایر مواد ارگانیک مورد نیاز کمپوست می باشد.

در گذشته ازاوره ، سولفات آمونیوم ، تخم پنبه یا سایر مواد حاوی پروتئین استفاده می گردید. این کود نسبت به سایر کودها ازت بیشتری داشته و قابل دسترس تر است. شراطی که یک کود مرغی مناسب دارد شامل موارد زیر می باشد:

1. سر زنده باشد
2. خشک باشد
3. خاک نداشته باشد

-  سنگ گچ  :

-          سنگ گچ برای دستیابی به سه منظور زیر استفاده می گردد :

1 . گرفتن رطوبت اضافی

2 . به علت وجود Ca⁴ و SO₄ حالت بافری ایجاد شده و جهت حفظ تعادل PH کمپوست مناسب است.

3 . منبعی از کلسیم محسوب می شود که برای تغذیه قارچ بسیار مفید است.

سنگ گچ یا سولفات کلسیم بافت کمپوست را اصلاح می نماید. افزودن سنگ گچ باعث می شود کمپوست چسبندگی خود را از دست بدهد و هوا بهتر به داخل آن جریان یابد.

اثرات سنگ گچ در زمان بذرپاشی به منظور تنظیم Ph بسیار بیشتر از زمان پر کردن تونل یا درون سالن پاستوریزه است. در حالت نرمال مقدار آمونیوم و Ph طی مدت پاستوریزاسیون کاهش می یابد. اضافه نمودن سنگ گچ به کمپوست در ایجاد توازن بر روی محصولات تاثیر دارد، لذا اهمیت اضافه کردن سنگ گچ به کمپوست قطعی به نظر می رسد.

آب : جهت خیساندن کلش استفاده می شود. این آب باید EC پایینی داشته باشد(شور نباشد).

مواد افزودنی دیگر : نظیر ملاس چغندر قند، پوست تخم پنبه که باعث افزایش مواد غذایی کمپوست می گردد.

مراحل انجام کار :

-خیس کردن کاه و کلش : در این مرحله کاه و کلش گندم یا جو را روی یک سکوی سیمانی یا بتونی (پیست) که دارای شیب معینی است و شیب آن به سمت حوضچه ای در کنار پیست برای جمع آوری آبهای اضافی طراحی شده است می ریزند و به مدت 4 تا 5 روز روی آن را آب می گیرند تا خوب خیس خورده و از آب اشباع گردد. در این مرحله رطوبت کاه باید در حدود 70 درصد باشد. یعنی حالت براقی آن از بین رفته باشد و با فشار در کف دست به راحتی آب از آن خارج شود. در برخی از واحدهای تولیدی ایجاد حوضچه ای که از دو طرف دارای شیب می باشد خیساندن کاه و کلش را انجام می دهند به صورتیکه حوضچه را پر از آب کرده و کلش را داخل آن می ریزند. کلش 24 ساعت در آب غوطه ور می شود و آب موردنیاز خود را جذب می کند. سپس توسط لودر با استفاده از شیب های حوضچه برای قالب زنی به بالای پیست هدایت می شود.

از مزایای این روش جذب سریع تر آب توسط کلش و کوتاه شدن دوره کمپوست سازی است ولی عیب این روش هزینه بالای احداث آن می باشد.

هر تن کلش در فصل تابستان 7 مترمکعب و در فصل زمستان 6 متر مکعب آب جذب می کند. کلش اشباع از آب با نصف کود مرغ مخلوط می شود و به مدت 4 روز مرتب بر روی آن آب اضافه می گردد و لودر مخلوط را جابجا می کند و نصف کود مرغ باقیمانده را به همراه اوره اضافه می کند و دوباره 4 روز روی آن آب می گیرند و پس از آن مرحله دوم یعنی قالب زنی آغاز می شود.