قارچ کالوسیب
قارچ کالوسیب یا Milky mushroom با ساقه ای کلفت، سفیدرنگ و کلاهکی سفید، ظاهری بین قارچ دکمه ای و قارچ صدفی دارد. مشابه قارچ صدفی در طیف وسیعی از سوبستراهای مختلف پرورش می یابد.
مشابه قارچ صدفی ، کالوسیب نیز بر روی بسترهایی که حاوی سلولز، لیگتین و همی سلولز است رشد می کند. بستر مورد استفاده برای پرورش کالوسیب باید حتما تازه و خشک باشد یعنی بستر باران دیده و تاتر(ساقه سبز رنگ) سبب رشد کپک های رقیب شده و اجازه رشد به ریسه کالوسیب را نمی دهد.
کالوسیب بر روی کلش برنج، گندم، ساقه ذرت، ساقه پنبه، باکاس نیشکر، ساقه حبوبات، ضایعات کنف، ضایعات چای و قهوه رشد می کند. البته ساقه گندم و برنج بیشتر مصرف می شود و در دسترس تر است.
روش پاستوریزه :
ساقه های خشک به سایز 2 تا 4 سانتی متر خرد و برای 8 تا 16 ساعت درآب تازه خیس می شود و سپس با بخار پاستوریزه می شود.
پاستوریزاسیون با هدف حذف میکروبهای مضرانجام می شود که به 2 روش می تواند باشد :
1 – تیمار با آب داغ ؛ در دیگ بزرگی آب را جوش آورده و کلش های خرد شده و گونی شده را برای 40 دقیقه در دمای 80 تا 90 درجه سانتی گراد قرار می دهیم. این روش برای تولید کنندگان کوچک است.
2 – پاستوریزه با بخار؛ کلش های خیس را بر روی قفسه یا بر روی تیرچه چوبی پهن می شود. بخار تحت فشار توسط دیگ بخار تا دمای 65 درجه سانتی گراد وارد تونل پاستوریزه می شود و برای مدت 5 تا 6 ساعت کلش ها در همین دما باقی می مانند و هوای داخل تونل برای یکنواختی دما باید مسیر کولر شود تا بخار به همه جای کلش به یک مقدار برسند.
بذر زنی و حرکت بذر :
بذر قارچ کالوسیب یا Milky mushroom مشابه سایر قارچ ها درون کیسه های مقاوم به حرارت اتوکلاو شده تولید می شود. بذر سفیده شده سالم آماده تلقیح است. 4% تا 5% وزن سوبسترا مقدار بذزی است که داخل کمپوست تلقیح می شود. بعد از بذر زنی، کمپوست ها به اتاقی تاریک که دمایی بین 25 تا 35 درجه سانتی گراد کمپوست را تامین کند منتقل می شوند. در این مدت رطوبت 80% محیط برای گلونیزه شدن میسیلیوم لازم است. معمولا 20 روز طول می کشد تا کمپوست ها آماده خاک دهی شوند.
خاک دهی :
در این مرحله ابتدا سر کمپوست ها با چاقوی تمیزی بریده سپس از خاک پاستوریزه به اندازه 2 تا 3 سانتی متر بر روی کمپوست ها ریخته می شود. PH چنین خاکی بین 7.8 تا 7.9 است.
نکته : از مطالب بالا معلوم است که کالوسیب نیز مشابه قارچ دکمه ای برداشت قارچ از سطح است. پس از خاک دهی نایلون تمیزی روی خاک ها پوشیده می شود ، 10 روز به طول می انجامد که خاک ها کاملا سفید شود. در طول این مدت دما 35 – 30 درجه سانتی گراد و رطوبت 80 تا 90% است.
محصول دهی :
با ورود هوای تازه، خروج دی اکسید کربن و نوردهی طی 3 تا 5 روز آینده قارچهای کوچک (pinhead) ظاهر می شود. زمانیکه قطر کلاهک بین 7 تا 8 سانتی متر شد، قارچ ها آماده چیدن است. نحوه چیدن مشابه قارچ صدفی با پیچش قارچ در دست و بیرون آوردن قارچ از بستر است و پس از تمیز شدن بسته بندی می شود.
نویسنده : ام هانی رمضانی